Orhun Alfabesi
Eski Türk alfabesi (Klasik çağ)
Kullanım Semboller Günümüz Alfabesine Uyarlaması
sesli
A /a/, /e/
I/İ /ɯ/, /i/, /j/
O /u/, /o/, /w/
U /ø/, /y/, /w/
sessiz uyumlu ile:
(¹) — ard,
(²) — ön
sesli
B¹ /b/ B² /b/
D¹ /d/ D² /d/
G¹ /g/ G² /g/
L¹ /l/ L² /l/
N¹ /n/ N² /n/
R¹ /r/ R² /r/
S¹ /s/ S² /s/
T¹ /t/ T² /t/
Y¹ /ʤ/ Y² /ʤ/
yalnız(¹) — Q
yalnız(²) — K
Q /q/ K /k/
tüm
sesliler
-Ç /ʧ/
-M /m/
-P /p/
-Ş /ʃ/
-Z /z/
-NG /ŋ/
birleşik + sesli
IÇ, ÇI, Ç /iʧ/, /ʧi/, /ʧ/
IQ, QI, Q /ɯq/, /qɯ/, /q/
OQ, UQ,
QO, QU, Q /oq/, /uq/,
/qo/, /qu/, /q/ ÖK, ÜK,
KÖ, KÜ, K /øk/, /yk/,
/kø/, /ky/, /k/
+ sessiz
-NÇ /nʧ/
-NY /nʤ/
-LT /lt/, /ld/
-NT /nt/, /nd/
kelime bölme işareti
- (kesme işareti)
(-) — Sadece kelime sonunda
Yazıtlardan Seçme Sözler
Çevriyazı:
Türük Oguz begleri, budun eşiding. Üze tengri basmasar, asra yir telinmeser, Türük budun, ilingin törüngin kim artatı udaçı erti ?
Günümü Türkçesi :
Türk Oğuz beyleri, ulusu işitin; üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk ulusu, ilini töreni kim bozabilecekti ?
Çevriyazı :
Türük budun tokurkak sen. Açsar tosık ömez sen, bir todsar açsık ömez sen.
Günümüz Türkçesi :
Türk ulusu tokluğun değerini bilmezsin. Acıksan tokluk düşünmezsin. Bir doysan açlığı düşünmezsin
